6-7 eylül olayları

bu ülkenin utanç kaynağı olan olaylardır. halbuki taksim'de, tarlabaşında, şişli'de insanlar ne güzel yaşıyorduk ne güzel bir kültür vardı karmakarışık. bu saçma olaydan sonra çoğu rum esnaf, vatandaş ülkelerine geri döndü. kim kaybetti, tabi ki türkiye.

1955 yılında meydana gelen, kıbrısın türk oldugunu savunan türklerin rumlara bir ders vermek amacıyla Türkiy'de baslattıgı ırkcı bir harekettir. zamanın gazeteleri "atatürkün evi yakıldı" sòylemiyle milleti galeyana getirmistr. bu olay planlı ve organize bir kıskırtmadır. kahvehaneden baslayan bir olay degildir. (bkz: menemen olayı) 6 eylül gecesi rum, ermeni, rus vb. azınlıklarının evleri, dükkanları, okulları, ibadethaneleri yagmalanmıs veya yakılmıstır. resmi rakamlara göre 15 ölü vardır.

cumhuriyet tarihinin en kara lekelerinden biridir. başta adnan menderes vardı. link

lefter küçükandonyadis'in evi bile yağmalanmıştır. ki kendisi a milli futbol takımımız için ter döken bir insandı. amk cahil orospu çocukları sizi!

bana göre bu olayların bir benzeri sivas katliamı'nda yaşanmıştır. bilinçli bir şekilde birileri galeyana getirilip olay-olaylar çıkartılmış, olaylar kontrolden çıktıktan sonra (ki devlet istese bence bu tarz her olayı anında durdurur) bir şekilde birileri ekmeğine yağ sürmüştür. başlı başına utanç nedeni bu olaylar.

1955 yılında, 6 ve 7 eylül günlerinde istanbul'da meydana gelen olaylardır. kıbrıs sorunu yüzünden yunanistan ve türkiye arasında oluşan gerginlik bahane edilerek çıkartılmış hengâmedir. kısaca bahsetmek gerekirse; olayların, 6 eylül 1955 günkü ekspres gazetesinin "selanik'te atatürk'ün evi bombalandı." manşetli haberiyle kıvılcımı ateşlenmiş, aynı gün öğlen vakti radyoda bu haberin doğrulanmasıyla da olaylar iyice patlak vermiştir. yunanistan'ı protesto için başlayan eylemler, rum asıllı yurttaşların iş yerleri ve evlerinin yakılıp yıkılmasıyla sonuçlanmıştır. bir yerden sonra polis yetersiz kalınca, olaylara askeri birlikler el koymuş ve bir süreliğine sıkıyönetim ilan edilmiştir. sonra da zarar görenlere tazminat ödenmiş ve olaylar tatlıya bağlanmıştır. olayın patlak vermesinde etkili olan suçlu yöneticiler de, 27 mayıs sonrası türlü cezalara çarptırılmışlardır.

ilk entryde havyar de spagetti abimin entrysini aynen yazıyorum. ''bu ülkenin utanç kaynağı olan olaylardır. halbuki taksim'de, tarlabaşında, şişli'de insanlar ne güzel yaşıyorduk ne güzel bir kültür vardı karmakarışık. bu saçma olaydan sonra çoğu rum esnaf, vatandaş ülkelerine geri döndü. kim kaybetti, tabi ki türkiye.'' bugün ben burada bahsedilen yerde yaşıyorum 20 yıldır. o kadar haklı ki, açıkcası hala buralarda rum ve ermeniler hala en kaliteli insanlar. türklerin, kürtlerin yanından geçmeye değmez, araplar yüzünden taksim'e gitmek bile geçmezken içten bugün bu adamlarla hala kaliteli vakit geçiyor. daha geçen gün yaşlı bir ermeni aile evlerine beni çağırıp müslüman olmamalarına rağmen kestikleri kurbandan verip ''torunum'' diye sevdi beni. oturduğum çevredeki tek arkadaşım rum misal. hiç de hapçısına, serserisine denk gelmedim. keşke burada olsalardı. yine hepsinden bu olaylar için bir kez daha özür diliyorum. bu ülkenin kara lekelerinden en tepelerde olanıdır belki de. devlet eliyle aptal yığınlarının kaşınan faşist duyguları, çıkartılan varlık vergileri vs.. için hepsinden özür diliyorum. hayatını kaybedenleri de saygıyla analım.

Bugün 6-7 eylül olaylarının yıl dönümü. Yaşanan olayların öncesini ve sonrasını ile ilgili Ümit Doğan'ın köşe yazısı dikkatimi çekti. Tamamını okumak isteyenler için link bırakacağım ama köşe yazısını kısaltarak buraya aktarmak isterim. Köşe Yazısı 6 Eylül 1955'te Selanik'te Atatürk'ün evine Yunanlılar tarafından bomba atıldığı haberinin yayılması üzerine İstanbul'da yaşayan gayrimüslimlerin ev ve iş yerlerine binlerce kişi tarafından saldırıldı. 1955 yılına gelindiğinde Kıbrıs’ta yaşanan olaylar zaten ülkede ki Yunan ve Rum vatandaşlarına iyi gözle bakmayan İstanbul Türk halkının sinirlerini iyice germiş durumdaydı. Birileri bu gerginliği büyük bir karışıklığa dönüştürmek için düğmeye bastı. Peki Türkler neden Yunan ve Rum halkına iyi gözle bakmamışlardır? Bu durumun öncelikli nedeni Rum halkının milli mücadelede zamanında düşmanca faaliyetleri ve Kıbrıs meselesi gibi gözükse de, esas nedenin ekonomik sebepler olduğunu söylenebilir. Şöyle ki: İstanbul’da bulunan Yunanistan vatandaşları ve Rum azınlık Karaköy ile Sirkeci-Eminönü piyasasına oldukça hakim durumda olmuşlardır. Konserve, makarna, bisküvi, şarap, gazoz, salam, peynir, tereyağ üretiminde yine Yunanlılar ve Rumlar önemli bir yer işgal etmiştir. İstanbul’un ve Türkiye’nin çikolata, ciklet ve şekerleme endüstrisinin %90’ı İstanbul’da çalışan Yunan vatandaşlarının ve onların ortağı olan Rumların elinde olmuş, İstanbul’un hemen her semtindeki pastanelerin büyük kısmı Rumların tekelinde kalmıştır. Beyoğlu, Karaköy, Eminönü ve Sirkeci’deki tanınmış giyim mağazaları, kumaşçılar, ayakkabıcılar ve şapkacıların da önemli bir kısmı Yunanlılar ve Rumlardan oluşmuştur. O dönemde İstanbul’un eğlence hayatında da Yunanlılar ve Rumların geniş bir yeri olmuştur. Pek çok lokanta, birahane, meyhane, pansiyon ve otelin sahibi oldukları gibi buralarda çalışan şefler ve garsonlar, aşçılar, müzisyenler ve şarkıcılar da büyük çoğunlukla Yunanlılar ve Rumlardan oluşmuştur. Bu nedenle İstanbul’un özellikle fakir halk grubu onlara hiçbir zaman sempati duymamış ve Türkiye’nin ticaretini Yunanlılar ellerinde tuttuğu için Türklerin fakir kaldıkları düşüncesini paylaşmışlardır. Birçok Türkün kafasında “Kıbrıs’ta Türkler zulme uğrarken, İstanbul’da Rumlar rahat içinde ve bizden iyi şartlarda yaşıyor” algısı oluşmuştur. Diğer taraftan, 1955 yılı içinde Türk basını Kıbrıs Sorunu ile ilgili yoğun bir haber, yazı ve yorum trafiğine girmiştir. Bu dönemde Türk gazeteleri özellikle Fener Rum Patrikhanesinin siyasi kimliği ile ilgili eleştrisel yayınlar yapılmıştır. Patrikhane’nin Kıbrıs ile ilgili açık bir tavır almaktan kaçınması üzerine basında Patrikhanenin Rum terörünü desteklediğine dair haberler yayımlanmıştır. Ömrünün son yıllarını Kıbrıs’ın Türklüğü uğrunda mücadeleyle geçirecek olan Papa Eftim (Türk Papa olarak tanınan, soyadı kanunuyla Zeki Erenerol ismini almış ve Fener Rum Patrikhanesi’ne karşı Türk Ortodoks Patrikhanesi'ni kurmuş kişi), Kıbrıs'ta döktüğü kanlar sebebiyle Makarios’u aforoz ettiğini açıklamıştır. Papa Eftim, Fener Patriği'nin gerçekten siyaset üstü davranıyorsa Makarios'u afaroz etmesi gerektiğini, çünkü Makarios'un Fener'den bağımsız hareket edemeyeceğini vurgulamıştır. Kıbrıs sorunu, 6-7 Eylül olayları patlak verene kadar Türk basınının gündeminden düşmemiş, bazı gazetelerde Patrikhane’nin Kıbrıs hakkındaki Yunan politikasını desteklemek maksadıyla İstanbullu Rumlardan para topladığına ilişkin haberler yayınlanmaya başlamıştır. Rum azınlığın Fener Patrikhanesi yoluyla Makarios’a, dolayısıyla EOKA’ya para yardımı yaptığı haberi gündeme düştüğünden beri İstanbul’da ortam iyice gerilmiş, adeta bardağı taşıracak son damla beklenmeye başlamıştır. Bunun farkında olan dönemin İstanbul Valisi Fahrettin Kerim Gökay, 26 Ağustos 1955’te Birinci Ordu Müfettişliğine gönderdiği yazı ile askerden de güvenlikle ilgili tedbirlerin alınmasını istemiştir. 3 Eylül 1955’ten itibaren de Eskişehir ve çevresindeki polis memurlarından da İstanbul’a takviyeler yapılmıştır. 5 Eylül 1955 gecesi Selanik’te, Atatürk’ün evinin bulunduğu bahçenin kenarında bir bomba patladığı haberinin Türkiye’de duyulması ile bardak taşmış, çığ gibi büyüyen olayların önü alınamamıştır. Olayların büyümesinde "bomba olayını" manşetten duyuran İstanbul Ekspres Gazetesinin (mevcut DP hükümeti yanlısı) payı büyüktür. Günlük 30 bin civarı satılan gazete o gün 300 bine yakın basılmıştır. 6 Eylül akşamı Kıbrıs Türktür Derneği’nin çağrısı doğrultusunda, Taksim Meydanı’nda yapılan protesto mitingi sonrası bazı gruplar İstiklal Caddesi’nde bulunan gayrimüslimlere ait iş yerlerinin camlarını taşlamaya girişmişlerdir. Rumlar başta olmak üzere Gayrimüslimlerin ev iş yerlerine dair yağma, tahrip ve saldırılar 7 Eylül sabahına kadar devam etmiştir. Olaylara karşı gayrimüslim komşularını kendi evlerinde saklayan Türkler de olmuştur. Bazı Türkler Türk bayraklarıyla gayrimüslümlerin evlerinin önünde durmuş, buraların sahiplerinin Türk olduğunu iddia ederek saldırganlardan korumuşlardır. Ayaklanmalardan sonra gayrimüslimler yapılan bu yardımlar için gazetelere ilan vererek teşekkür dahi etmişlerdir. Olaylarda meydana gelen hasar konusunda değişik kaynakların farklı ifadeleri bulunmakla beraber resmi Türk kaynaklarına göre 4.214 ev, 1.004 işyeri, 73 kilise, 1 sinagog, 2 manastır, 26 okul ile aralarında fabrika, otel, bar vb. 5.317 tesis saldırıya uğramıştır. 300 ile 600 arasında değişen bir yaralı miktarı söz konusudur. İstanbul’un çeşitli semtlerinde 51 yangın meydana gelmiştir. Bu yangınların 21’i kilise, diğerleri ev işyerlerinde cereyan etmiş olup 7 kilise tamamen yanmıştır. Türk basınında ölü sayısı 11 Yunan Basınına göre 15'tir. Olay hakkında 1955-1957 yılları arasında yapılan mahkemelerde tutuklanan bütün zanlılar beraat etmiştir. 1960 darbesi sonrası Yassıada mahkemelerindeki 6-7 Eylül davalarında Celal Bayar, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu, Mehmet Ali Tekinalp, Oktay Engin (Atatürk'ün evine bomba koyduğu iddia edilen kişi), Hasan Uçar ve Fuat Köprülü, Namık Gedik, Fahrettin Kerim Gökay, Kemal Hadımlı, Alaeddin Eriş yargılanmışlardır. Adnan Menderes ve Rüştü Zorlu 6’şar yıl, Kemal Hadımlı ise 4,5 ay hapis cezasına çarptırılmışlardır. -Ümit Doğan köşe yazısı&kaynak

Bir insan aç ve cahilse her boka inanır. Bir kıvılcımı volkan eder.